ဒူးရင်းသီးမှာပါတဲ့အာဟာရဓာတ်များ
USDA National Nutruent Database ရဲ့ ဖော်ပြချက်အရ ဒူးရင်းသီးမှာ မထင်မှတ်ထားတဲ့ ဗီတာမင်တွေနဲ့သတ္တုဓာတ်တွေ အများကြီးပါဝင်နေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ လုံးဝမထင်ထားတဲ့ ဗီတာမင် စီ ကို တွေ့ရပြီး ဖောလစ်အက်ဆစ်၊ thiamin ဓာတ်၊ riboflavin, niain အပြင် ဗီတာမင် အေးနဲ့ B6 တို့လည်း ပါဝင်နေပါတယ်။ ပိုတက်ဆီယမ်၊ သံဓာတ်၊ ကယ်ဆီယမ်ဓာတ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်၊ ဆိုဒီယမ်၊ သံဓာတ်နဲ့ ဖော့စ်ဖောယက်တို့ကိုလည်း ဒူးရင်းသီးထဲမှာ ရှာတွေ့ခဲ့ပါတယ်။ ရေဓာတ်နဲ့ လူ့ခန္ဓာကိုယ်တွင်းရောဂါတွေ ကာကွယ်ပေးတဲ့ phytonutrients, ပရိုတင်းနဲ့ အကျိုးပြုအဆီတွေလည်း ပါဝင်နေပါတယ်။
(၁) ဒူးရင်းသီးနဲ့အစာချေစနစ်
မလေးရှားနိုင်ငံရဲ့ Asian Institute of Medical, Science, and Technology တက္ကသိုလ်မှ Dr. Nurul Arneida Husin ရဲ့ Bioinformation ဆိုတဲ့ ဂျာနယ်မှာတော့ ဒူးရင်းသီးစားခြင်းကြောင့် အစာချေစနစ်ရဲ့လုပ်ဆောင်ချက်တွေ ပိုမိုကောင်းမွန်လာစေတယ်လို့ ရေးသားထားတဲ့ စောင်းပါးတစ်ခုပါရှိနေပါတယ်။ ဖိုက်ဘာဓာတ်ပေါကြွယ်ဝစွာ ပါဝင်နေတဲ့အတွက် အစာလမ်းကြောင်းတစ်လျှောက်မှာ သာမန်အချိန်တွေထက် အစာချနှုန်း ပိုသွက်စေပြီး ဝမ်းချုပ်ခြင်းနဲ့ ဝမ်းဗိုက်ဖောခြင်း၊ ရင်ပူတာတွေ၊ ဝမ်းဗိုက်ကြွက်သားတောင့်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်တတ်တဲ့ ဗိုက်နာမှုတွေကိုလည်း ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
(၂) နှလုံးကျန်းမာရေးအတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေမယ့် ဒူးရင်းသီး
အပေါ်မှာဖော်ပြခဲ့တဲ့ ဆောင်းပါးမှာပဲ ၂၀၁၈ ခုနှစ်ရဲ့လေ့လာချက်အရ ဒူးရင်းသီးဟာ နှလုံးကျန်းမာရေးအတွက် အထောက်အကူပြုတယ်လို့ သိရပါတယ်။ အစာချေစနစ်ကိုကောင်းမွန်စေတဲ့ အလားတူဖိုက်ဘာမျှင်တွေဟော သွေးတွင်းက LDL ကိုလက်စရောတွေကို နှလုံးသွေးကြောတွေကို ဘေးဖြစ်အောင် ထိခိုက်မှုမလုပ်ခင်မှာပဲ ချေဖျက်ပေးလိုက်တဲ့အတွက်ကြောင့်ပဲဖြစ်ပါတယ်။
(၃) နုငယ်ပျိုမြစ်စေမယ့် ဒူးရင်းသီးရဲ့အစွမ်းသတ္တိ
Antioxidant ဓာတ်တွေပေါကြွယ်ဝပြီး ပါဝင်တဲ့ ဗီတာမင်နဲ့သဘာဝဓာတုဓာတ်တွေကြောင့် ဒူးရင်းသီးဟာ အိုမင်းခြင်းရဲ့လက္ခဏာတွေဖြစ်တဲ့ အရေးအကြောင်းတွေ၊ အသက်ကြီးပိုင်တွေမှာဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိတဲ့ လူအိုအမှတ်တွေ၊ ကြွက်သားလျော့ရဲခြင်းတွေ၊ ဆံပင်ကျွတ်တာ၊ သွားကျိုးတာ၊ အဆစ်နာဝေဒနာတွေကို ကာကွယ်ပေးပါတယ်။
(၄) အိပ်ပျော်ခြင်းဝေဒနာ insomnia ကို ကုသပေးခြင်း
Medicine ဆိုတဲ့ ဆေးပညာဂျာနယ်မှဖော်ပြချက်အရ ဒူးရင်းသီးတွေမှာ အချိန်ခဏပဲအိပ်လို့ရမယ့် အကျင့်ကို လျော့ကျစေတဲ့ tryptophan နဲ့ amino acid တို့ ပါဝင်နေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဒီ tryptophan တွေဟာ ဦးနှောက်ထဲရောာက်သွားတဲ့အခါ နွမ်းနယ်မှုတွေကို လျော့ကျစေပြီး ပျော်ရအင်စေတဲ့ဟော်မုန်းတွေကို ထုတ်လွှင့်ပေးကာ ပိုနေတဲ့ serotonin တွေဟာ သွေးကြောထဲကို melatonin အဖြစ် ရောက်သွားခြင်းကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်ကိုနွမ်းလျစေပြီး အိပ်ချင်စိတ်ကိုဖြစ်ပေါ်လာစေတာပါ။
(၆) ဖိုမကိစ္စမှာစိတ်ဝင်စားမှုလျော့နည်းတာကို ပြုပြင်ပေးမယ့် ဒူးရင်းသီး
မလေးရှားနိုင်ငံရဲ့ Cyberjaya University College of Medical Sciences က ရှာတွေ့ချက်အရ ဒူးရင်းသီးဟာ aphrodisiac လို့ခေါ်တဲ့ ချစ်တင်းနှောရာမှာ စိတ်ပါလာအောင်လုပ်ပေးတဲ့ဓာတ်တစ်မျိုးကို သဘာဝအလျောက်မသိမသာဖြစ်စေပါလို့ သိရပါတယ်။
(၇) သွေးအားနည်းသူများစားသင့်တဲ့အသီး
အပေါ်မှာဖော်ပြခဲ့တဲ့အတွက် ဖောလစ်အက်ဆစ်တွေ လုံလုံလောကလောက်ပါဝင်တဲ့အတွက် သွေးအားနည်းသူတွေဖို့ စားသင့်တဲ့အသီးတစ်မျိုးလို့ ပြောချင်ပါတယ်။ ဖောလစ်အက်ဆစ်ဟာ သွေးနီဥတွေဖြစ်ပေါ်စေရာမှာ အရေးကြီးတဲ့အခန်းကဏ္ဍမှာ ပါဝင်နေပြီး သံဓာတ်၊ ကော့ပါးဓာတ်တို့လည်း ပါဝင်နေတဲ့အတွက် သွေးအားနည်းသူတွေဖို့ ပုံမှန်သွေးအားပြန်ရစေအောင်ကူညီပေးပါတယ်။ သွေးအားနည်းခြင်းကြောင့် ခေါင်းတစ်ခြမ်းကိုက်ရောဂါ၊ အစာမကျေခြင်း၊ ပင်ပမ်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ စိုးရိမ်စိတ်များခြင်းနဲ့ သတိမေ့တတ်ခြင်းတို့ ဖြစ်ပေါ်စေပါတယ်။
ဒါပေမဲ့လည်း ဘယ်လောက်ပဲ ကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူးတွေရှိတယ်ပြောပြော အရာတိုင်းမှာ ကောင်းတဲ့အချက်နဲ့ မကောင်းတဲ့အချက်နဲ့တော့ အမြဲဒွန့်တွဲနေလျက်ပါ။ ဒူးရင်းသီးမှာ ခန္ဓာကိုယအတွက် အကျိုးပြုစေမယ့် အဆီဓာတ်တွေအများကြီးပါဝင်လို့နေပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကိုယ်တွင်းအဆီဓာတ်များသူတွေအနေနဲ့ကတော့ အလွန်အကျွံမစားသင့်ပါဘူး။ ထိုနည်းတူစွာပါပဲ၊ သွေးတိုးနဲ့ဆီးချိုရှိတဲ့လူတွေလည်း ဂရုပြုသင့်ပါတယ်။
Crd :Penny
Comments
Post a Comment