ကင်ဆာဖြစ်ပွားနေပြီဆိုတာကို သိနိုင်မယ့် အချက်(၁၃)ချက်

ကင်ဆာဟာခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ဘယ်နေရာမှာမဆိုဖြစ်နိုင်တဲ့ရောဂါတစ်မျိုးပါ။လူတိုင်းနီးပါးဖြစ်ပွားနိုင်တဲ့ရောဂါလက္ခ ဏာတစ်ခုလည်းဖြစ်တယ်လို့ အမေရိကန်ကင်ဆာအဖွဲ့အစည်းကပြောပါတယ် ။တစ်ခါတရံ မဖြစ်နိုင်ပါဘူးလို့ထင်ထားတဲ့ရောဂါလက္ခဏာတွေဟာ မသိကျိုးကျွံပြုနေရင်းနဲ့ဖြစ်ပွားတတ်ပါတယ်။

ကင်ဆာဖြစ်ပွားနေတာကိုစောစီးစွာသိရင်တော့ ကုသမှုတွေကိုအကောင်းဆုံးလုပ်ဆောင်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ကင်ဆာရောဂါလက္ခဏာတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်ကင်ဆာကုသမှုစင်တာမှာ ဆေးပညာကင်ဆာ ရောဂါရှာဖွေကုသရေးပါရဂူတစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့ ဒေါက်တာ Ioana Bonta နဲ့ NYU Langone ဆေးဘက်ဆိုင်ရာစင်တာက ရင်သားကင်ဆာဆေးဘက်ဆိုင်ရာကင်ဆာရောဂါရှာဖွေကုသရေးပါရဂူ ဒေါက်တာ Marleen Meyers တို့က Insider.com ကို အခုလိုပဲရှင်းပြခဲ့ပါတယ်။

တစ်ကယ်လို့သင့်ဆီမှာကင်ဆာရောဂါဖြစ်ပွားနေတယ်ဆိုတဲ့ရောဂါလက္ခဏာတွေပြသခဲ့မယ်ဆိုရင် သင်ဟာကြောက်ရွံမနေသင့်ပါဘူး။ကင်ဆာရောဂါလက္ခဏာတွေဟာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့တည်နေရာ၊အရွယ်အစားနဲ့ ကင်ဆာအမျိုးအစား ပေါ်အခြေခံပြီး ကွဲပြားနိုင်ပါတယ်။ဒီရောဂါလက္ခဏာ(၁၃)ခုဖြစ်ပွားနေပြီဆိုရင် ဒါဟာကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုရဲ့အစပျိုးခြင်းတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။

(၁) ပင်ပန်းနွမ်းနယ်နေမယ်

ပုံမှန်ထက်ပိုပြီးအနားယူအိပ်စက်နေမယ်၊ ထိုင်းမှိုင်းနေမယ် ဒါမှမဟုတ် အားမရှိသလိုဖြစ်ပြီးပင်ပန်းနွမ်းနယ် နေမယ်ဆိုရင်လည်း ဒါဟာကင်ဆာရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေရှိတဲ့လက္ခဏာတွေကိုပြသနေတာပဲဖြစ်ပါတယ်။

(၂)အရေပြားမှာ အကြိတ်၊ အဖု၊အသားပိုလေးတွေထွက်လာမယ်

အရေပြားကင်ဆာဖြစ်ပြီဆိုရင် ခန္ဓာကိုယ်ပေါ်မှာ အကြိတ်၊ အဖုနဲ့အသားပိုတွေထွက်ပေါ်လာပြီး ခန္ဓာကိုယ်ကြီးဟာ ရောင်နေတဲ့အတွက် ပန်းရောင်သန်းနေမှာပါ။အရေပြားကင်ဆာဟာ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်သေချာပေါက်မကြည့်ချင်လောက်အောက်ကို ရုပ်ဆိုးပြီးကြောက်စရာကောင်းပါတယ်။ခန္ဓာကိုယ်ပေါ်က အကြိတ်၊ အဖု၊ အသားပိုလေးတွေတစ်ဖြေးဖြေးကြီးထွားလာမယ်ဆိုရင် အင်မတန်မှကြည့်ရဆိုးပါတယ်။ အရေပြားကင်ဆာဟာ သေဆုံးမှုအများဆုံးဖြစ်ပွားနိုင်တဲ့ကင်ဆာတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။သေချာတာတစ်ခုကတော့ အရေပြားကင်ဆာဖြစ်ပြီဆိုရင် အရေပြားရဲ့အရောင်ဟာနဂိုမူလအတိုင်းရှိနေမှာမဟုတ်ပါဘူး။လက်သည်း၊ ခြေသည်းအောက်ဘက်တွေအပါအဝင် ထူးဆန်းတဲ့နေရာလေးတွေမှာဖြစ်ပွားတတ်ပါတယ်။

(၃)ပြည့်အင့်မှုတွေဖြစ်လာမယ်

သားအိမ်ကင်ဆာဟာ အစောပိုင်းအဆင့်မှာတင်ကို ကုသဖို့တော်တော်ခက်ခဲပါတယ်။ဒီရောဂါဖြစ်ပြီဆိုရင် အစပိုင်းမှာ မအီမသာဖြစ်ပြီး ပြည့်အင့်တာတွေဖြစ်တတ်ပါတယ်။အစာအနည်းငယ်လောက်ပဲစားလိုက်ရင်တောင် ပြည့်အင့်လာတယ်လို့ခံစားရမှာဖြစ်ပါတယ်။

(၄)အစာစားချင်စိတ်တွေပျောက်ဆုံးနေမယ်

ကင်ဆာစဖြစ်ပြီဆိုရင်အစာစားချင်စိတ်တွေပျောက်ဆုံးနေတာလည်း ရောဂါကိုပြသတဲ့လက္ခဏာတစ်ခုပဲဖြစ်ပါတယ်။အူမကြီးကင်ဆာ၊သားအိမ်ကင်ဆာ၊အစာအိမ်ကင်ဆာ၊ pancreatic ကင်ဆာနဲ့အဆုတ်ကင်ဆာတွေဖြစ်ပွားမယ်ဆိုရင် အခုလိုအစာစားချင်စိတ်တွေပျောက်ဆုံးမယ့်လက္ခဏာတွေကိုပြသမှာဖြစ်ပါတယ်။

(၅)သိသိသာသာကိုယ်အလေးချိန်ကျဆင်းနေမယ်

သိသိသာသာကိုယ်အလေးချိန်ကျဆင်းသွားတာဟာလည်း ကင်ဆာရောဂါဖြစ်ပွားနေမှုကိုပြသတဲ့လက္ခဏာတစ်ခုပဲဖြစ်ပါတယ်။ပင်ပင်ပန်းပန်းဘာမှလုပ်ဆောင်မှုမရှိပဲ အချိန်တိုတွင်း ကိုယ်အလေးချိန်(၁၀)ပေါင်လောက်ကျဆင်းသွားခဲ့မယ်ဆိုရင်တော့ ဆရာဝန်ဆီသွားပြီးရောဂါလက္ခဏာကိုစစ်ဆေးသင့်ပါတယ်။

(၆)အမျိုးသမီးတွေ ရင်သားမှာအဖုအပိန့်တွေထွက်မယ်

ဒါဟာရင်သားကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေရှိတဲ့ လက္ခဏာကိုပြသနေတာဖြစ်ပါတယ်။ဒါ့အပြင် အဖုအပိန့်တွေထွက်တဲ့အတွက်ကြောင့် ရင်သားရဲ့အရောင်ဟာလည်းပြောင်းလဲသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

(၇)အစာအိမ်ရောင်ပြီး အစာစားရာမှာခက်ခဲမှုတွေရှိလာနိုင်

သားအိမ်ကင်ဆာဖြစ်ပြီဆို အစာအိမ်ယောင်လာပြီး အစာစားရာမှာလည်းခက်ခဲမှုတွေရှိလာမှာဖြစ်တဲ့အပြင် ပြည့်အင်မှုတွေကြောင့် မအီမလည်ဖြစ်နေတဲ့ဝေဒနာတွေကိုခံစားရမှာပါ။

(၈)ကိုယ်ပူမယ်၊ ဖျားမယ်

ကင်ဆာရောဂါလက္ခဏာတွေပြသတဲ့အခါ ကိုယ်ပူပြီး ဖျားတာလည်းပါဝင်ပါတယ်။ကင်ဆာဟာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့အခြားနေရာတွေကိုပျံ့နှံ့နေပြီဆိုရင် ကိုယ်ပူပြီးဖျားနာတာတွေဆက်လက်ဖြစ်မှာပါ။သွေးကင်ဆာရောဂါသည်တွေမှာလည်း ဒီလိုကိုယ်ပူပြီးဖျားနာတဲ့လက္ခဏာတွေကိုပြသတတ်ပါတယ်။

(၉)ညဘက် ချွေးထွက်မယ်

ရာသီဥတုကြောင့်ပူအိုက်ပြီး ချွေးထွက်တာမျိုးမဟုတ်ပဲ ပုံမှန်ထက်လွန်ကဲပြီးချွေးထွက်များလာမယ်ဆိုရင်တော့ ဒါဟာခန္ဓာကိုယ်မှာ ကျန်းမာရေးချို့တဲ့မှုတွေကိုပြသနေတဲ့လက္ခဏာတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။ဒီလိုပဲ သွေးကင်ဆာရောဂါ ခံစားနေရတဲ့သူတွေဟာလည်း ညဘက်မှာချွေးအလွန်အကျွံထွက်လေ့ရှိတဲ့ရောဂါလက္ခဏာတွေကို တွေ့ရတတ်ပါတယ်။

(၁၀) ဆက်တိုက်ချောင်းဆိုးမယ်၊ အသံဝင်မယ်

ပုံမှန်ချောင်းဆိုးပြီးအသံဝင်တာဟာ ကင်ဆာရောဂါဖြစ်ပွားလို့မဟုတ်ပါဘူး။ဒါပေမယ့် (၃)ပတ်ကနေ(၄)ပတ်လောက်ကြာရှည်ပြီး အသံဟာပျောက်ဆုံးနေခဲ့မယ်ဆိုရင် ဒါဟာ လည်ချောင်းကင်ဆာရောဂါလက္ခဏာဖြစ်ပွားမှုကိုပြသနေတာဖြစ်တယ်လို့ဗြိတိန်ကင်ဆာရောဂါရှာဖွေရေးဌာနကပြောပါတယ်။ လည်ချောင်းကင်ဆာဖြစ်ရင် အသက်ရှုမဝဖြစ်ပြီး အစာမျိုချရာမှာလည်း ခက်ခဲမှုတွေဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။

(၁၁) နာကျင်မှုဝေဒနာတွေခံစားရမယ်

Gym မှာသွားကစားထားလို့ ကိုယ်တွေလက်တွေနာကျင်ကိုက်ခဲတာဟာ ပုံမှန်ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ်ပါ။ဒါပေမယ့် ဘယ်မှလဲမသွား ဘာမှလဲမလုပ်ထားပဲ (၃)ရက်ထက်ပိုပြီးကိုယ်တွေလက်တွေနာကျင်ကိုက်ခဲနေမယ် ဆိုရင်တော့ပြဿနာရှိနိုင်ပါတယ်။ခန္ဓာကိုယ်က ဘယ်နေရာမှာကင်ဆာဖြစ်နေတယ်ဆိုတာပေါ်မူတည်ပြီး ဒီကိုက်ခဲမှုဝေဒနာတွေကစောစီးစွာရောဂါလက္ခဏာပြသလေ့ရှိပါတယ်။

(၁၂) သွေးအားနည်းရောဂါဖြစ်ပွားမယ်

သွေးအားနည်းရောဂါရှိသူတိုင်းဟာ ကျန်းမာရေးချို့တဲ့ကြပါတယ်။သွေးအားနည်းရောဂါကနေတစ်ဆင့် သွေးဖြူဥများပြီး သွေးနီဥတွေနည်းလာမယ်ဆိုရင် ဒါဟာ သွေးကင်ဆာရောဂါလက္ခဏာကိုပြနေတာပဲဖြစ်ပါတယ်။ အူမကြီးကင်ဆာဖြစ်ပွားရင်လည်း သွေးအားနည်းရောဂါဖြစ်ပွားတတ်ပါတယ်။

(၁၃)ရေအိမ်သွားတဲ့အချိန်မှာ ပြောင်းလဲမှုတွေကိုတွေ့ရမယ်

ကင်ဆာရောဂါဖြစ်ပွားနေပြီဆိုရင် ကျင်ကြီးစွန့်တဲ့အချိန်ပြောင်းလဲမှုနဲ့ဆီးသွားတဲ့အချိန်တွေမှာ အနည်းငယ်ကွဲပြားခြားနားတဲ့ရောဂါလက္ခဏာတွေကိုတွေ့ရမှာပါ။မစင်ထဲမှာသွေးပါနေရင် ဒါဟာကောင်းတဲ့လက္ခဏာမဟုတ်ပါဘူး။အစာအိမ်ကင်ဆာ သို့မဟုတ် အူမကြီးကင်ဆာဖြစ်ပွားနေမယ်ဆိုရင် ဒီလိုလက္ခဏာတွေကိုတွေ့မြင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

Thae Su